Hiện nay, năng lượng Mặt trời được xếp vào nguồn năng lượng tái tạo sạch cần được khuyến khích phát triển. Bởi nguồn năng lượng này không chỉ góp phần vào việc cung cấp điện sản xuất và sinh hoạt cho con người mà còn giúp chống lại hiện tượng biến đổi khí hậu đang diễn ra trên toàn cầu. Nhà máy điện Mặt trời là một nhà máy điện sử dụng năng lượng Mặt trời để tạo ra nguồn điện. Hệ thống điện Mặt trời có cấu tạo bao gồm nhiều bộ phận khác nhau, mỗi một bộ phận sẽ đóng một vai trò khác nhau và không thể thay thế được. Tất cả sẽ tạo nên một hệ thống điện Mặt trời hoạt động một cách hiệu quả nhất. Chuyến hành trình của lớp 10 chuyên Vật lí – LK24 sẽ tham quan 2 nhà máy điện Mặt trời ở xã Mỹ Hiệp và nhà máy điện Mặt trời Đầm Trà Ổ (xã Mỹ Lợi) và tham quan trạm biến áp 220 kV ở xã Mỹ Trinh, huyện Phù Mỹ. Tại đây, với sự phân chia theo nhóm để thuận tiện cho việc tìm hiểu và báo cáo, tập thể LK24 đã có những trải nghiệm vô cùng thú vị qua 2 hoạt động chính với sự hướng dẫn của Thầy Bùi Đức Hưng, Thầy Nguyễn Tấn Phú và các kỹ sư điện tại các nhà máy.
Phần 1: Tham quan các phòng trưng bày của nhà máy.
Sau gần 2 tiếng vi vu trên đoạn đường từ trung tâm thành phố Quy Nhơn đến nhà máy, rời xa chốn thành thị bộn bề, chúng tớ như đang đắm chìm vào bao cảnh đẹp dọc 2 bên đường để rồi cuối cùng đoàn LK24 cũng đã đặt chân đến nơi đây. Dưới cái nắng chói chang của buổi chiều hôm ấy và trong không khí phấn khởi xen lẫn sự hứng thú như đã báo hiệu trước cho một ngày thật thành công của chuyến đi tham quan trải nghiệm này. Sau khi ổn định đội hình, nghe những vấn đề an toàn cần chú ý trong quá trình tham quan, chúng tớ bắt đầu được khám phá “những kỳ quan của khoa học”.
Cánh cửa phòng trưng bày mở ra như mở đường dẫn đến một chân trời tri thức mới mẻ, đập vào mắt là một sơ đồ thật hoành tráng về nguyên lý hoạt động của nhà máy điện Mặt trời. Lần đầu nhìn vào thật khó hình dung nhưng không sao đã có sự giảng giải như được đúc kết từ kinh nghiệm làm việc của các anh kỹ sư, các anh giới thiệu chúng tớ từng chi tiết nhỏ trong cách thức hoạt động của hệ thống này. Với những câu hỏi của chúng tớ về: hoạt động máy biến tần, cấu tạo pin Mặt trời,… Qua phòng tiếp theo, tất cả đều bị choáng ngợp trước sự đồ sộ nơi đây, tất cả máy móc hiện đại nhất như: pin Mặt trời, máy biến tần, máy biến áp… được xếp thật gọn gàng. Các kỹ sư vừa dẫn cả đoàn đến với vị trí đặt pin Mặt trời vừa giải thích cho chúng tớ về các câu hỏi để rồi các anh có thể chốt lại những thông tin quan trọng hơn cả về tấm pin này. Các anh bảo rằng: “Dẫu nó quan trọng như thế nhưng nó chỉ là một bánh răng nhỏ trong hệ thống sản xuất điện Mặt trời”. Cách hướng dẫn của các anh thật lý thú như kéo chúng tớ vào cuộc phiêu lưu đến với cái hay, cái đẹp của khoa học trong đời sống. Anh dẫn chúng tớ đến từng loại máy biến tần hay còn gọi là inverter và giải thích cặn kẽ về cách thức hoạt động và chỉ rõ sự khác biệt, cái lợi, cái hại của từng dòng máy. Tiếp theo các anh dẫn chúng tớ đến phòng điều khiển chính-được mệnh danh là đầu não của cả nhà máy, các thông số của nhà máy liên tục được truyền về đây, giúp các kỹ sư nơi đây có thể giám sát, thay đổi các thông số hoạt động từ xa mà không cần ra đến tận “cánh đồng”, vô cùng hiện đại!
Phần 2: Tham quan trải nghiệm ngoài trời
Chúng tớ được chia làm 7 nhóm với 5 thành viên để thuận tiện cho việc tìm hiểu và viết báo cáo cho chuyến đi sau này. Cả đoàn được các anh kỹ sư điện dẫn dắt đến từng khu vực riêng của “cánh đồng” điện Mặt trời rộng lớn. Bị choáng ngợp trước vẻ đẹp của cảnh chiều quê, chúng tớ hăng hái lên đường theo các anh đến từng dãy pin năng lượng lấp lánh dưới ánh Mặt trời. Xen lẫn là các trạm biến áp nhỏ được đặt ngay bên dưới những tấm pin, giúp tăng điện áp từ 42 V của từng tấm pin đến 800 V để rồi sẽ tiếp tục được tăng lên 110 kV về máy biến áp lớn được đặt ở giữa “cánh đồng” sau đó sẽ tiếp tục được tăng điện áp lên đến tận 220 kV để hoà vào đường dây điện 500 kV Bắc-Nam chạy dọc theo mọi miền tổ quốc.
Trong bầu không khí ham học hỏi, các bạn không ngừng đặt câu hỏi về những điều lý thú lần đầu được sờ tay, được thấy tận mắt. Các anh giải thích với niềm đam mê về điện như đang truyền đạt kinh nghiệm làm việc bao năm cho lớp trẻ kế thừa vào lĩnh vực này. Anh cũng trải lòng rằng: “Nghề này gian khổ lắm mấy em, dầm mưa dãi nắng mới mang được điện đến cho bà con đấy mấy đứa à!”. Anh cũng giới thiệu cho chúng tớ về ngành điện nói chung và lĩnh vực năng lượng điện Mặt trời nói riêng, với những cơ hội được làm việc tại Nhà máy điện lớn ở Bình Định này. Bên cạnh đó, chúng tớ còn được các anh dặn dò những thông số cần lưu ý, những hình ảnh cần chụp lại để phục vụ cho việc viết báo cáo. Lúc đó, tụi tớ cảm giác như đây là những người anh tận tình chỉ bảo cho đàn em chứ không phải là một chú kỹ sư nghiêm nghị trong công việc. Sau đó, 7 nhóm chúng tớ được chia ra để tự tham quan và chụp hình lưu niệm.
Trong hoạt động này, chúng tớ đã thật sự có rất nhiều khoảnh khắc đẹp với nhau. Đó là những kỉ niệm mà chúng tớ không thể nào quên trong chuyến hành trình trải nghiệm thực tế đầu tiên cùng nhau ở những năm học THPT. Vậy là đã kết thúc cuộc hành trình tham quan các nhà máy điện Mặt trời Phù Mỹ rồi, chúng tớ đành phải tạm biệt các anh, cùng nhau gửi lời cảm ơn đến từng cán bộ công nhân viên nhà máy, gửi tặng giỏ trái cây như thay cho lời tạm biệt đến nơi đây để lên đường trở về thành phố biển Quy Nhơn.
Chuyến đi trải nghiệm thực tế các Nhà máy năng lượng Mặt trời huyện Phù Mỹ không chỉ là dịp để 7 nhóm biết thêm, vận dụng những kiến thức vật lý được học ở lớp mà còn là cơ hội để mỗi thành viên của LK24 có thêm nhiều kinh nghiệm làm việc nhóm, phát triển tư duy đặt câu hỏi, phát triển kỹ năng quan sát và đặc biệt là giúp các bạn trong lớp ngày càng gắn kết với nhau. Hơn thế nữa, được gặp gỡ và lắng nghe những chia sẻ, dạy bảo vô cùng quý báu của những con người ở vùng đất đầy nắng và gió – những kĩ sư trẻ đầy nhiệt huyết cũng giúp chúng tớ hiểu thêm về cuộc sống, cách làm việc của người trẻ nơi đây. Từ đó, chúng tớ hiểu thêm về trách nhiệm, bổn phận của bản thân và có lẽ sự chất phác, yêu nghề của các anh kỹ sư, các chú trực ban; sự nhiệt tình hướng dẫn của các thầy đã thật sự bồi đắp cho mỗi thành viên LK24 khát vọng vươn lên, tìm tòi những điều mới mẻ để cống hiến cho ngành khoa học kĩ thuật nói riêng và hơn thế nữa là cho cả đất nước.
Một số hình ảnh chuyến đi trải nghiệm của tập thể LK24
Tác giả: Tập thể Lớp 10 chuyên Vật lí – LK24